لولههاي انتقال آب و فاضلاب در ساختمان چيست؟ لوله مانيسمان يا لوله گالوانيزه
يكي از اساسي‌ترين نيازهاي هر ساختماني، نصب و استفاده از لولههاي انتقال آب و فاضلاب است. اگر به زيربناي هر ساختمان يك نگاه اجمالي بياندازيم، انواع لوله فلزي و غيرفلزي را در زيرسازي‌هاي هر نوع ساختمان خواهيد ديد. با توجه به ميزان نياز هر ساختمان، بودجه در نظر گرفته شده، وسعت ساختمان، نقشه ساختمان و محل عبور لوله و استانداردهاي عمراني، لولههاي 1.2 اينچ الي 4 اينچ، بيشترين مقدار مصرف را دارند.
بيشترين مصرف براي لولههاي خطوط لوله انتقال آب و فاضلاب لولههاي 2 اينچ گالوانيزه است. از اين رو قيمت لوله گالوانيزه 2 اينچ در صنعت ساختمان بسيار مهم است.
جنس بدنه و ماهيت لولههاي انتقال آب و فاضلاب
همانطور كه پيش‌تر گفتيم از انواع لوله فلزي و غير فلزي به جهت لوله‌كشي خطوط انتقال آب و فاضلاب استفاده مي‌شود. اما با توجه به حساسيت خطوط انتقال آب، به خصوص فاضلاب از لوله فلزي و به خصوص لولههاي گالوانيزه استفاده مي‌شود تا از نشتي احتمالي، جلوگيري شود.
لولههاي فلزي از نظر ماهيت ساختار و نوع روش توليد به دو گروه اصلي تقسيم مي‌شوند:
- لولههاي درزدار
لولههاي درزدار كه از نورد ورق فولاد (يا آهن) توليد شده و در محل درز، جوش مي‌خورند. لوله‌هايي كه براي خطوط آب و فاضلاب استفاده مي‌شوند ميبايست حتما گالوانيزه باشند تا دچار خوردگي و زنگ زدگي نشوند. اين لوله‌ها بيشترين مقدار مصرف در پروژه‌هاي لوله‌كشي انتقال آب و فاضلاب را دارند.
- لولههاي مانيسمان
لولههاي مانيسمان، لولههاي بدون درزي هستند كه مستقيما از شمشم‌هاي فولادي (يا آهني) توليد مي‌شوند. از اين رو براي پروژه‌هايي كه فشار داخلي زيادي را متحمل مي‌شوند يا حساسيت بسيار بسيار بالايي دارند (مثل خطوط انتقال نفت يا آتش‌نشاني) به كار مي‌روند.
علاوه بر آن در برخي از پروژه‌ها از لولههاي غير فلزي (PVC) نيز استفاده مي‌كنند. اين لوله‌ها در برابر تنش‌هاي مكانيكي و حرارت، مقاومت كمتري دارند. از اين رو خيلي پيشنهاد نمي‌شود.
چرا از لولههاي درزدار گالوانيزه براي خطوط انتقال آب و فاضلاب ساختمان بيشتر استفاده مي‌شود؟
لولههاي درزدار بيشترين ميزان مصرف براي پروژه لوله‌كشي خطوط انتقال آب و فاضلاب را دارد. اما چون بدنه آهني (فولادي) اين لوله‌ها در برابر رطوبت دچار خوردگي يا زنگ‌زدگي خواهد شد، حتما بايد لوله را گالوانيزه كرد تا از احتمال آسيب به لوله جلوگيري كرد. هرچند آب مايه حيات است، اما خاصيب فرسودن، آسيب‌رساني به زيرساخت‌ها و خورندگي نيز دارد. از اين رو هر نوع نشتي احتمالي مي‌تواند خسارات سنگين و حتي جبران‌ناپذيري را براي ساختمان و مالكين آن ايجاد كند. به خصوص در خطوط انتقال فاضلاب كه مواد شيميايي و خورنده‌تري را جابجا مي‌كند.
استفاده از لوله مانيسمان در پروژه‌هاي لوله‌كشي ساختمان بلامانع است؛ اما الزامي نيست. اين گروه از لوله‌ها قيمت بالاتري نسبت به لولههاي گالوانيزه درزدار دارند و عموما براي پروژه‌هايي كه فشار جريان آب در آنها بسيار بالاست، به كار مي‌روند. در حالي كه فشار جريان آب و فاضلاب در ساختمان‌ها به حدي بالا نيست كه نياز به لوله مانيسمان الزامي به نظر برسد. علاوه بر آن لولههاي مانيسمان سنگين‌تر هستند و به وزن ساختمان نيز اضافه مي‌كنند. نصب سخت‌تري نيز دارند. از اين رو استفاده از لوله مانيسمان براي كارفرما و مالك مقرون به صرفه نيست.
بررسي مزايا و معايب لولههاي مانيسمان و گالوانيزه در انتقال آب و فاضلاب
لولههاي مانيسمان مقاومت بالايي در برابر فشار و خوردگي دارند. اين مزيت باعث طول عمر بيشتر و كاربرد آنها در سيستم‌هايي با فشار بالا مي‌شود. اين لوله‌ها غالبا پوشش گالوانيزه ندارد و احتمال زنگ‌زدگي نيز دارد. با اين حال، هزينه بالاتر و وزن بيشتر از معايب اين نوع لوله‌هاست كه نصب آنها را نيز دشوارتر مي‌كند.
در مقابل، لولههاي گالوانيزه با داشتن پوشش روي (زينك) از زنگ‌زدگي محافظت مي‌شوند و قيمت مناسب‌تري دارند. اين لوله‌ها نسبت به مانيسمان سبك‌تر بوده و نصب آنها آسان‌تر است. اما از معايب لولههاي گالوانيزه مي‌توان به عمر كوتاه‌تر (25 الي 50 سال) و احتمال خوردگي داخلي در طول زمان اشاره كرد. در مجموع، انتخاب بين اين دو نوع لوله به نيازهاي پروژه، ميزان بودجه و شرايط محيطي بستگي دارد.
كاربرد لولههاي مانيسمان و گالوانيزه در بخش‌هاي مختلف ساختمان
لولههاي مانيسمان و گالوانيزه هر كدام كاربردهاي متفاوتي در بخش‌هاي مختلف ساختمان دارند كه به ويژگي‌ها و مزاياي خاص هر يك مرتبط است.
- كاربرد لولههاي مانيسمان:
لولههاي مانيسمان به دليل مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگي، بيشتر در سيستم‌هاي حساس و فشار بالا مانند خطوط اصلي آب (پمپ چاه)، شاخه از شاه لوله آب شهر و گاز استفاده مي‌شوند. اين لوله‌ها به دليل نداشتن درز، در شبكه‌هاي آب‌رساني ساختمان و تاسيسات صنعتي كه نياز به تحمل فشار و دماي بالا دارند، به كار مي‌روند. همچنين براي انتقال سيالات حساس مانند گازهاي تحت فشار و مواد شيميايي در ساختمان‌هاي تجاري و صنعتي نيز مناسب هستند. - كاربرد لولههاي گالوانيزه:
لولههاي گالوانيزه به دليل داشتن پوشش ضد زنگ، بيشتر در سيستم‌هاي آب‌رساني و شبكه‌هاي فاضلاب داخلي ساختمان‌ها مسكوني و تجاري استفاده مي‌شوند. اين لوله‌ها در سيستم‌هاي تهويه، آب‌پاش‌ها و سيستم‌هاي گرمايشي نيز به كار مي‌روند. لولههاي گالوانيزه بيشتر براي كاربري‌هاي عمومي مانند انتقال آب در ساختمان‌هاي مسكوني و اداري مناسب‌اند، زيرا مقاومت آنها در برابر زنگ‌زدگي محيط‌هاي مرطوب را تضمين مي‌كند.
براي انتقال آب و فاضلاب ساختمان بيشتر از چه سايزهايي استفاده مي شود؟
فارق از نوع ساختار لوله، در انتقال آب و فاضلاب ساختمان، سايزهاي لوله با توجه به نوع كاربري و ميزان جريان مورد نياز متغير است. براي انتقال آب شرب، معمولا از لولههاي با قطر ½ اينچ (12.7 ميلي‌متر) تا 1 اينچ (25.4 ميلي‌متر) در سيستم‌هاي داخلي استفاده مي‌شود. اين سايزها مناسب خطوط داخلي ساختمان و اتصال به شيرآلات هستند.
براي فاضلاب، سايز لوله‌ها بزرگ‌تر است. معمولا از لولههاي 4 اينچ (110 ميلي‌متر) براي تخليه فاضلاب اصلي ساختمان استفاده مي‌شود؛ در حالي كه لولههاي 2 تا 3 اينچ (50 تا 75 ميلي‌متر) براي تخليه بخش‌هاي فرعي مثل سرويس‌هاي بهداشتي و آشپزخانه به كار مي‌روند.
چرا انتخاب لوله مناسب در سيستم‌هاي آب و فاضلاب اهميت دارد؟
انتخاب لوله مناسب تاثير مستقيمي بر عملكرد، دوام و هزينه‌هاي نگهداري ساختمان دارد. لولههاي نامناسب ممكن است به مرور زمان دچار زنگ‌زدگي، تركيدگي يا نشت شوند كه باعث خسارت به ساختمان و افزايش هزينه‌هاي تعمير و نگهداري خواهد شد. علاوه بر اين، كيفيت پايين لوله‌ها ممكن است منجر به كاهش فشار آب يا مسدود شدن سيستم فاضلاب گردد.
همچنين، لوله‌ها بايد مقاوم به شرايط محيطي و مواد شيميايي موجود در آب و فاضلاب باشند تا از بروز خوردگي يا آسيب جلوگيري شود. انتخاب لولههاي مناسب نه‌تنها كارايي سيستم را افزايش مي‌دهد، بلكه در طولاني‌مدت باعث صرفه‌جويي در هزينه‌ها و جلوگيري از خرابي‌هاي غيرمنتظره مي‌شود.
برچسب: قيمت لوله گالوانيزه،
ادامه مطلب
